درس 7
متمّم
نشانه‌ها‌ی متمّم : (حروف اضافه) به با بی بر بدون جز برای / در از تا چون الی الّا سوای و...
متمّم : یک یاچند کلمه که پس از نشانۀ متمّم آورده شود ، متمّم نامیده می شود ؛ مثال:
مردان بزرگی در ایران زیسته‌اند. بهرام از بازار بزرگ قدس ، پیراهنی خرید. در این نمونه ها کلمات مشخّص شده متمّم هستند .
جابه جایی کلمات در جمله
فارسی زبانان وقتی به طور طبیعی سخن می گویند معمولاً نهاد را در اوّل و فعل را در آخر جمله می آورند. بقیه اجزای جمله (مانند مفعول، مسند و ...) در وسط بین نهاد و فعل آورده می شود امّا در شعر ونثرادبی گاهی این ترتیب به هم می خورد که البتّه این جابه جایی برزیبایی سخن می افزاید ؛ . مثال ((شدش گیتی به پیش چشم تاریک )) که فعل در اوّل جمله آمده است و در اصل بدین گونه بوده است : گیتی پیش چشم او تاریک شد.
در س 8
فعل های اسنادی
به فعل هایی مانند « است » ،« بود » و « شد » در این مثال ها توجّه کنید: پدرم بیمار است . بهرام نگران بود . هوا سرد شد . این فعل ها از انجامکاری سخن نمی گویند بلکه تنها حالت یا چیزی را به نهاد نسبت می دهند مثلاً در نمونة اوّل فعل «است» فقط بیمار بودن را به نهاد(پدرم ) نسبت داده است . به چنین فعل هایی اِسنادی می گویند . باید دقّت کنیم که هم خانواده های این فعل ها نیز اِسنادی به حساب می آیند :
است ( نیست ، هست ، هستند ، هستیم و . . . ) بود (نبود ، بودید ، بوده اند و. . . ) شد( نشد ، شدیم ، شده اید و . . .)
در س 9
مُسنَد
مسند کلمه یا کلماتی هستند که به نهاد نسبت داده می‌شوند . مُسند همیشه همراه فعل اسنادی است ، پس ما فقط در جمله هایی به دنبال مسند هستیم که فعل اسنادی داشته باشند ؛ مثلاً در جملۀ : « پیامبر متواضع بود » کلمۀ «متواضع» مسند است و به پیامبر ( نهاد ) نسبت داده شده است .
روش یافتن مسند : چی + فعل اسنادی مثلاً در نمونه ی بالا «چی بود ؟» متواضع بود پس «متواضع » مسند است.
درس 10
زمان فعل
هر فعلی زمانی دارد . فعل هایی که در زمان سخن گفتن ما اتّفاق می افتند ، حال ( مضارع) نامیده می شوند و فعل هایی که قبل از زمان سخن گفتن ما اتّفاق افتاده اند ، گذشته (ماضی ) نام دارند . فعل هایی که بعد از زمان سخن گفتن ما اتّفاق بیفتند ، آینده ( مستقبل ) نامیده می شوند .
قطعه
قطعه شعری است که قافیه های آن در مصراع های زوج آورده می شود از قطعه برای پند واندرز و بیان مسائل اخلاقی واجتماعی استفاده می شود
درس 11
شخص – شمار
شخص : هر فعلی یا در باره ی گوینده است ( اوّل شخص ) یا در باره ی شنونده (دوم شخص )و یا در باره ی دیگری است. ( سوم شخص )
شمار یعنی این که فعل ما مفرد است یا جمع .
رفتم :در باره گوینده = اوّل شخص مفرد / رفتیم : در باره گویندگان = اوّل شخص جمع
رفتی :در باره شنونده = دوم شخص مفرد / رفتید : در باره شنوندگان = دوم شخص جمع
رفت :در باره دیگری = سوم شخص مفرد / رفتند : در باره دیگران = سوم شخص جمع
سخن آغازین 
تضادهای درونی حافظ